Użytkowanie wieczyste
Ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, (Dz.U.2020.1086 z dnia 2020.06.23), która weszła w życie 24 czerwca 2020r. poza rozwiązaniami dotyczącymi kredytów oraz możliwością skorzystania z uproszczonego postępowania restrukturyzacyjnego, które jest postępowaniem bardzo atrakcyjnym dla wielu przedsiębiorców i zasługuje na osobny artykuł wprowadzono możliwość wystąpienia o pomniejszenie opłaty za użytkowanie wieczyste oraz czynsz najmu, dzierżawy i użytkowania.
Art. 77 pkt 18 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 dodał do ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tzw. tarcza) wprowadził przepisy na podstawie których możemy się ubiegać o pomniejszenie opłat za użytkowanie wieczyste, najem, dzierżawę lub użytkowanie, a także przesunął termin płatności za użytkowanie wieczyste.
1. Użytkowanie wieczyste
Opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości należącej do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, należna za 2020 r. od przedsiębiorcy lub organizacji pozarządowej, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, podlega pomniejszeniu proporcjonalnie do liczby dni w tym roku, w których obowiązywał stan zagrożenia epidemicznego oraz stan epidemii z powodu COVID-19.
Aby skorzystać z ww. uprawnienia należy spełnić następujące przesłanki:
1) po pierwsze musi wystąpić spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19,
2) po drugie należy złożyć wniosek,
3) po trzecie nie można posiadać zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.,
4) po czwarte nieruchomość powinna być wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej.
Kolejną zmianą, która co prawda weszła w życie wcześniej jednakże ważną jest termin uiszczenia opłaty z tytułu użytkowania wieczystego, o której mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, który ustawą z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2020.568 z dnia 2020.03.31) został przesunięty na dzień 30 czerwca 2020, a następnie ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19, (Dz.U.2020.1086 z dnia 2020.06.23), nastąpiła kolejna prolongata terminu zapłaty ustalając go na dzień 31 stycznia 2021 r.
2. Opłaty za czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty za użytkowanie
Kolejne zmniejszenie opłat przewiduje art. 15jb ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, który stanowi, iż nie pobiera się czynszu najmu i dzierżawy oraz opłaty za użytkowanie przypadających Skarbowi Państwa za okres kolejnych trzech miesięcy w 2020 r. następujących po miesiącu, w którym dokonano zgłoszenia, o którym mowa w pkt 1, z tytułu umów najmu, dzierżawy lub użytkowania zawartych na okres co najmniej trzech miesięcy w odniesieniu do nieruchomości należącej do zasobu nieruchomości Skarbu Państwa w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, wykorzystywanej do prowadzenia działalności gospodarczej, od przedsiębiorcy lub organizacji pozarządowej w a także od państwowej osoby prawnej u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19, pod warunkiem:
1) zgłoszenia wnoszenia należności z pominięciem należności za wskazany okres trzech kolejnych miesięcy, przed upływem terminu do ich wniesienia;
2) braku zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r.
3) spadku obrotów gospodarczych.
- Spadek obrotów
Wyjaśniając przedmiotowy spadek obrotów należy rozumieć zgodnie z art. 15jc ustawy z dnia 2 marca 2020 o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
1) nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień dokonania zgłoszenia, lub
2) nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po dniu 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień dokonania zgłoszenia.
3. Złożenie wniosku
Zgodnie z dyspozycją w art. 15ja pkt 1 i art. 15jb pkt 1, podmiot, o którym mowa w art. 15ja i art. 15jb, ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, do złożenia są potrzebne wyłącznie oświadczenia, o spełnieniu przesłanek. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż brak jest konieczności szczegółowego wykazywania spadku obrotów.
Pamiętać należy, iż dokonując zgłoszenia, o którym mowa w art. 15ja pkt 1, wnosi się je do właściwego organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, natomiast zgłoszenie, o którym mowa w art. 15jb pkt 1, wnosi się do właściwego organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego lub do kierownika samorządowej jednostki organizacyjnej, na rzecz której ustanowiono trwały zarząd na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.
Niestety wprowadzenie zmian w okresie przedwakacyjnym nie sprzyja ich szerszej znajomości, co może spowodować, iż stracimy możliwość skorzystania ze zmniejszenia danin publicznych lub innych należności, znaczenie powyższego znali już starożytni rzymianie skąd pochodzi słynna i jedna z podstawowych paremii „ignorantia iuris nocet” czyli nieznajomość prawa szkodzi.
Podsumowując, aby skorzystać z opisanych możliwości trzeba złożyć wniosek przed terminem płatności, w przypadku użytkowania wieczystego będzie to do 31 stycznia 2020, natomiast w przypadku czynszu najmu, dzierżawy oraz użytkowanie odpowiednio z terminem płatności wynikającym z umowy oraz odnotować spadek obrotów oraz nie posiadać zaległości regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r oraz wykorzystywać nieruchomość do prowadzenia działalności gospodarczej.
4. DLA TYCH KTÓRZY ZAPŁACILI
Dla osób które uiściły opłatę pomimo, iż były one uprawnione do zapłaty mniejszej pomocą może się okazać art. 15 jca ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 dodany Ustawą z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa, której art. 24 ust. 2, który wszedł w życie 5 stycznia 2021 roku uprawniający podmiot, o którym mowa w art. 15ja, wniósł w niepomniejszonej wysokości, opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2020, przed upływem terminu, o którym mowa w art. 15j ust. 1, obniżeniu, o kwotę wyliczoną zgodnie z art. 15ja podlega wysokość należnej od tego podmiotu opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2021, co jest dużą pomocą dla przedsiębiorców.
Ponadto ustawodawca przewidział także rozwiązania dla osób, które dokonały przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, bowiem, jeżeli przed upływem terminu, o którym mowa w art. 15j ust. 1, podmiot, o którym mowa w art. 15ja, wniósł w niepomniejszonej wysokości, opłatę roczną z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2020, które uległo przekształceniu w prawo własności w 2020 roku, obniżeniu o kwotę wyliczoną zgodnie z art. 15ja, podlega wysokość należnej od tego podmiotu opłaty, o której mowa w art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz. U. z 2020 r. poz. 2040), za rok 2021 albo wnoszonej w tym roku jako opłata jednorazowa.
Pamiętać należy, iż zgłoszenia należy dokonać przed upływem terminu na wniesienie opłaty:
1) rocznej z tytułu użytkowania wieczystego za rok 2021 – w przypadku, o którym mowa w ust. 1;
2) o której mowa w art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, należnej za rok 2021 – w przypadku, o którym mowa w ust.
Zatem warto wnikliwie przeanalizować obroty, które z pewnością w sytuacji z jaką przyszło nam się zmierzyć przedsiębiorcy analizują każdego dnia, a także skorzystać z wyższej opisanych rozwiązań, tym że nie musimy wykazywać zaistnienia spadku obrotów, co jest niewątpliwym ułatwieniem. Zaproponowane rozwiązanie z pewnością przyczyni się do zmniejszenia bieżących kosztów prowadzenia działalności, które to w tym okresie są niezwykle istotne.
O autorce:
Martyna Curyło – Radca Prawny
Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, posiada znaczne doświadczenie procesowe. Ukończyła aplikację radcowską przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Gdańsku. Brała udział w wielu postępowaniach reprezentując podmioty bardzo duże jak i mniejsze, w tym w procesach o wysokiej wartości przedmiotu sporu. Prowadzi postępowania z zakresu prawa cywilnego, gospodarczego. Prowadziła wiele postępowań sądowych z udziałem podmiotów publicznych. Posiada bardzo duże doświadczenie w obsłudze procesów związanych z nieruchomościami. Zajmuje się także regulacją stanu prawnego nieruchomości wykonując wiele audytów prawych nieruchomości, a także prowadząc późniejsze postępowania. Posiada szeroką wiedzę na temat prawa nieruchomości jak i bogatą praktykę w tym zakresie. Obecnie pracuje w Kancelarii J. Bójko i Wspólnicy.