grunt to ziemia - blog o tematyce inwestycyjnej

W Polsce zdecydowana większość małżeństw jest objęta wspólnością majątkową. Czasem jednak małżonkowie decydują się na rozdzielności majątkowej – rzadziej rezygnują z tej rozdzielności. Zmiana małżeńskiego ustroju małżeńskiego może oznaczać zmianę własności nieruchomości. I tu pojawia się pytanie – jakie skutki wywoła taka zmiana przy sprzedaży nieruchomości?

Małżeńskie relacje majątkowe

Małżonkowie są odrębnymi osobami i każdemu z nich może przysługiwać odrębne prawo własności. Zawarcie związku małżeńskiego powoduje, że domyślnie małżonkowie zaczynają być objęci wspólnością ustawową. Oznacza ona, że wszystko co zarobią w trakcie małżeństwa jest wspólne. Domyślnie również przyjmuje się zazwyczaj, że wspólne jest również wszystko to, co kupią w tym okresie.

Sprzedaż nieruchomości bez PIT przy zmianie relacji małżeńskich
TEMAT DNIA
Wiesława Moczydłowska
PIT NIERUCHOMOŚCI
INTERPRETACJE
Data dodania: 21.10.2023

Źródło: iStock
Po ustaniu wspólności ustawowej małżeńskiej i podarowaniu udziałów w nieruchomości żonie przez męża, okres 5 lat liczony jest od daty nabycia nieruchomości przez podatniczkę wraz z małżonkiem do wspólności ustawowej małżeńskiej, a nie od daty nabycia przez nią udziału w nieruchomości. Sprzedając nieruchomość przed upływem 5 lat od darowizny udziałów, nie płaci ona podatku dochodowego. Potwierdza to skarbówka i eksperci.

Relacje cywilnoprawne między małżonkami mogą ulegać zmianom. A jaki ma to wpływ na skutki podatkowe? Takie wątpliwości miała podatniczka, która nabyła nieruchomość wraz ze swoim mężem do majątku objętego wspólnością ustawową majątkową małżeńską w 1997 roku.  W 2021 r. zawarła ona umowę majątkową małżeńską, mocą, której doszło do ustania wspólności ustawowej małżeńskiej. W maju tego samego roku zawarła ze swoim mężem umowę darowizny, dokumentowaną aktem notarialnym, na mocy której stała się ona właścicielem całej nieruchomości. Mąż przeniósł swój udział w nieruchomości na jej własność. Podatniczka planuje w tym roku sprzedać nieruchomość i powzięła wątpliwość czy będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego zgodnie z art. 10 ust. 6 ustawy o PIT, tj. czy okres 5 lat liczony jest od daty nabycia nieruchomości przez nią wraz z małżonkiem do wspólności ustawowej małżeńskiej, czy też od daty nabycia przez nią udziału w nieruchomości?

Jak liczyć pięć lat w przypadku intercyzy
Jej zdaniem nie będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego, zaś okres 5 lat liczony jest od daty nabycia nieruchomości przez nią wraz z małżonkiem do wspólności ustawowej małżeńskiej.

W interpretacji z dnia 22 września br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał rację podatniczce (0114-KDIP3-2.4011.732.2023.1.MR). Potwierdził, że w analizowanej sprawie datą nabycia przez podatniczkę nieruchomości jest data nabycia tego lokalu do majątku wspólnego, tj. 16 września 1997 r.

Zdaniem organu podatkowego, okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych już minął, bowiem – jak wynika z treści wniosku – od końca roku, w którym podatniczka nabyła wraz z mężem do majątku wspólnego małżonków przedmiotową nieruchomość do czasu jej sprzedaży w 2023 r., upłynęło ponad 5 lat.

Sprzedaż przez podatniczkę nieruchomości nie będzie stanowiła dla niej źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zmiany relacji cywilnoprawnych między małżonkami
– Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawił stanowisko, które jest logiczne, zgodne z przepisami i orzecznictwem oraz zasadami prawa podatkowego. Pomimo zmian związanych z nieruchomością gruntową  na podstawie prawa cywilnego i rodzinnego – nabycie nieruchomości do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, następnie ustanie wspólności majątkowej małżeńskiej i darowizna udziału w nieruchomości – organ podatkowy słusznie stwierdził, że nie wystąpi obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia nieruchomości gruntowej zgodnie z prawem podatkowym – ocenia Stefan Kowalski, radca prawny z Kancelarii Radcy Prawnego Stefan Kowalski.

Ekspert podkreśla, że nieruchomość ta cały czas pozostawała własnością wnioskodawczyni, zmieniały się tylko stosunki majątkowe między małżonkami.

– Gdyby małżonkowie zdecydowaliby się sprzedać nieruchomość przed ustaniem wspólności ustawowej małżeńskiej nie wystąpiłby podatek dochodowy, zatem późniejsza sprzedaż nieruchomości przez jednego z nich także nie powinna prowadzić do powstania zobowiązania do zapłaty podatku dochodowego – podkreśla Stefan Kowalski.

Kolejny ekspert wskazuje na przypadki transakcji neutralnych podatkowo.

– Małżonkowie, którzy zmieniają swój ustrój majątkowy często mają wątpliwości dotyczące skutków podatkowych przeniesień majątku pomiędzy nimi. Dyrektor KIS słusznie wskazał tutaj na dyspozycję z art. 10 ust. 6 ustawy o PIT, która wyraźnie wskazuje, że jeżeli nieruchomość została nabyta do majątku wspólnego, to 5 letni okres liczy się od momentu, w którym nastąpiło to nabycie – podkreśla Wojciech Kliś, doradca podatkowy w Kancelarii LTCA.

Dodaje on, że ustalenie w międzyczasie między małżonkami umowy majątkowej i podziału majątku, na szczęście nie będzie miało znaczenia. – Podobne wątpliwości mogą mieć małżonkowie, którzy dokonywali przeniesień z majątku wspólnego do majątku osobistego małżonka – na szczęście jednak taka transakcja będzie neutralna podatkowo – podkreśla Wojciech Kliś.

Czytaj więcej na Prawo.pl:
https://www.prawo.pl/podatki/zmiana-relacji-malzenskich-a-sprzedaz-nieruchomosci,523553.html