Unikatowość i zalety szlaku Wielkich Jezior Mazurskich
Szlak Wielkich Jezior Mazurskich to ponadprzeciętny zespół połączonych ze sobą jezior i kanałów, którym można przepłynąć ponad 200 km. Tak rozległego oraz urozmaiconego ciągu jezior, który umożliwia uprawianie wszystkich rodzajów turystyki wodnej nie ma w żadnym europejskim państwie.
Szlak Wielkich Jezior Mazurskich już od wielu lat zachwyca przybywających tam licznie żeglarzy, wędkarzy i wszystkich miłośników wodnego wypoczynku. Ze względu na niezwykłe zróżnicowanie pod kątem przyrodniczym, obfitość zabytków historycznych oraz faktu, że dosłownie każdy znajdzie tam coś dla siebie, to obszar wyjątkowy, zarówno w skali całego kraju, jak i kontynentu.
- Położenie
Szlak Wielkich Jezior Mazurskich zlokalizowany jest w północnej Polsce na Pojezierzu Mazurskim i jak sama nazwa wskazuje, znajduje się w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich. Zróżnicowany krajobraz krainy został ukształtowany przez lodowiec, który pozostawił po sobie zarówno wąskie i głębokie jeziora rynnowe, jak również szerokie i stosunkowo płytkie jeziora morenowe. Przykładem tych pierwszych są m.in. Jezioro Mikołajskie, Ryńskie, Tałty, czy Wojnowo. Z kolei, jeziora morenowe to chociażby Śniardwy, Niegocin, czy Mamry, charakteryzujące się mocno rozwiniętą linią brzegową oraz zwykle płaskimi brzegami. Po ustąpieniu lodowca na brzegach akwenów pojawił się las. Z kolei, tysiące lat później, w XVIII w., rozpoczęto łączenie największych jezior siecią kanałów, co w rezultacie doprowadziło do otwarcia drogi wodnej, którą dzisiaj można przepłynąć setki kilometrów. Początkowo szlak miał charakter wyłącznie ekonomiczno – komunikacyjny, ponieważ służył do spławiania ściętych drzew. Dopiero po pojawieniu się ery turystycznej zmieniono jego rolę i obecnie jest to przede wszystkim atrakcja turystyczna.
- Trasa
Długość szlaku w linii prostej to około 120 km, jednak z uwagi na liczne odgałęzienia całość liczy ponad 200 km i prowadzi z Węgorzewa na północy do Rucianego-Nidy na południu. Natomiast żeglarze, którzy nie używają silników spalinowych mogą sobie przedłużyć wędrówkę dalej za Ruciane-Nidą do Prania, gdzie znajduje się warta obejrzenia leśniczówka, czy też muzeum biograficzne K. I. Gałczyńskiego. Biorąc pod uwagę długość trasy, liczne odgałęzienia oraz szereg możliwości i atrakcji, zazwyczaj każdy układa swoją indywidualną trasę zwiedzania według własnych upodobań. Dla przykładu, jeżeli jesteśmy zapalonymi żeglarzami, można skupić się na jeziorach i opłynąć Mamry, Niegocin, Śniardwy oraz Jezioro Nidzkie, przy okazji korzystając z ich licznych niespodzianek, które mają do zaoferowania. Kolejna z możliwych tras łączy w sobie walory przyrodnicze z historycznymi i rozpoczyna się w Węgorzewie, gdzie znajduje się stary zamek krzyżacki. Następnie kierując się na Mamry, Kirsajty i Dargin docieramy do Jeziora Sztynorckiego, nad którym w XV-wiecznej wiosce odnajdziemy bajeczny pałac von Lehndorffa. Płynąc dalej w stronę Jeziora Niegocin, mijamy Giżycko, będące jednym z ośrodków szlaku oraz niewątpliwym centrum Mazur. Dalsza trasa może przebiegać kanałami oraz mniejszymi jeziorkami aż do wpłynięcia na Tałty. W tym miejscu mamy wybór pomiędzy miejscowością Ryn oraz popularnymi Mikołajkami, gdzie koniecznie należy zobaczyć najpiękniejszy na Mazurach port jachtowy, wypełniony szantową muzyką i gwarem opowieści żeglarskich. Reasumując, niezależnie od preferencji i obranej trasy, każda wycieczka z pewnością będzie niezapomniana.
- Atrakcje przyrodnicze
Z uwagi na wyjątkowo malownicze położenie i urozmaicony krajobraz, który – jak wspomniano powyżej – został ukształtowany przez lodowiec, szlak Wielkich Jezior Mazurskich może poszczycić się tak znamienitymi walorami przyrodniczymi terenu. Dodatkowo należy podkreślić, że wśród jeziora Dobskie znajduje się tzw. Wyspa Kormoranów. To właśnie tam spotkamy kolonie lęgowe kormoranów oraz czapli siwych. Lecz to nie jedyne gatunki rzadkich ptaków występujące w okolicy, ponieważ nie można zapominać o bieliku, łabędziu niemym, kani czarnej, orle przednim, czy bocianie czarnym. Co więcej Ci, którzy zdecydują się na spacer na pewno napotkają na swojej drodze bobra, żółwia błotnego, łosia oraz wiele gatunków kolorowych ważek i nietoperzy. Ponadto, na przełomie września i października niezwykłą atrakcją mogą być rykowiska jeleni. A to wszystko za sprawą Parku Dzikich Zwierząt, który założył dr Andrzej Krzywiński. Należy mieć również świadomość, że szlak Wielkich Jezior Mazurskich jest terenem obfitym w szereg rezerwatów przyrody, jak np. najstarszy, ale i największy w regionie Mazurski Park Krajobrazowy. Z kolei, mnogość jezior dostarcza nam piaszczystych plaż, strzeżonych kąpielisk, licznych wypożyczalni sprzętu wodnego oraz wspaniałych warunków dla rybołówstwa. Bo o możliwości odbycia niezapomnianych rejsów wycieczkowych chyba już nikomu nie trzeba wspominać.
- Zabytki
Szlak Wielkich Jezior Mazurskich jest nieodłącznie związany z zabytkami oraz atrakcjami rekreacyjnymi w postaci, czy to malowniczo wkomponowanych w krajobraz małych wiosek i miasteczek, czy też bogatych kurortów turystycznych. Należy podkreślić, że w czasie II Wojny Światowej jeziora oraz lasy stanowiły swoistą linię obrony, dlatego też w tym okresie wybudowano tam wiele bunkrów, schronów i rowów przeciwczołgowych. Pozostałości tych obiektów można zwiedzać do dziś. Przykładem jest „Wilczy Szaniec„, czyli najpilniej strzeżone miejsce III Rzeszy i główne lokum Adolfa Hitlera oraz kwatera w Mamerkach, gdzie mieściło się dowództwo wojsk lądowych, a gdzie dziś znajduje się wieża widokowa licząca 38m. Kolejnym obowiązkowym miejscem do zobaczenia jest zamek w Rynie, który wyrasta na wzgórzu oddzielającym dwa jeziora, tj. Ryńskie i Ołów. Na początku XXI wieku został on wspaniale odrestaurowany i mimo, że sporą część zamku obecnie zajmuje hotel, to i tak jest wart odwiedzenia, choćby w celu zobaczenia pamiątek historycznych, które są eksponowane na dawnym dziedzińcu. Ponadto, zwiedzając szlak nie sposób pominąć wzniesionej w połowie XIX wieku twierdzy Boyen, która z lotu ptaka przypomina siedmioramienną gwiazdę, zawieszoną pośród jeziorami Kisajno i Niegocin. Otoczona grubym murem skrywa koszary, wozownię, prochownię, liczne bastiony, lochy i tunele. Jednak co najciekawsze, w jej wnętrzu znajdziemy grafiki Dürera, Picassa czy Beksińskiego, którym towarzyszą rzeźby mazurskich artystów. W twierdzy odbywają się także rekonstrukcje historyczne i zloty motocykli, jak również koncerty i wydarzenia kulturalne. Na koniec warto wspomnieć o zlokalizowanej w Giżycku Wieży Ciśnień, która mierzy 162 m. nad poziomem morza. Aktualnie, w części wieży wybudowano muzeum, natomiast pozostały obszar zajmuje kawiarnia, nad którą znajduje się taras widokowy, umożliwiający podziwianie panoramy całego Giżycka i okolic.
- Niezaprzeczalna unikatowość
Jak wiadomo, Polska obfituje w szereg jezior. Może wśród nich znajdziemy cichsze, może nawet i piękniejsze. Jednak tym, co wyróżnia Wielkie Jeziora Mazurskie spośród wszystkich innych, jest nie tylko ich obszar, lecz przede wszystkim połączenia, które finalnie tworzą system dróg wodnych, będący największym żeglarskim obszarem śródlądowym w kraju. A jeśli do tego dołożymy mnóstwo powyżej wspomnianych atrakcji, to chyba nikt nie ma wątpliwości, że Szlak Wielkich Jezior Mazurskich jest jednym z najciekawszych i najbardziej urokliwych miejsc nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie.